Duurzame energie veilig, betrouwbaar en betaalbaar aan land brengen

Het gebruik van fossiele brandstoffen zoals olie, aardgas en kolen zorgt ervoor dat de aarde opwarmt en ons klimaat verandert. Daarom wil Nederland overstappen op duurzame energie uit wind, zon en aardwarmte. Hiervoor zijn aanpassingen aan het elektriciteitsnet nodig. Zo legt TenneT verbindingen aan tussen de windparken op de Noordzee en het landelijke elektriciteitsnet. Net op zee IJmuiden Ver Alpha en Nederwiek 1 zijn twee van die hoogspanningsverbindingen.

Klimaatdoelstellingen

De bouw van windparken op zee is een belangrijke manier om de klimaatdoelstellingen te halen. In het Klimaatakkoord van 2019 zijn hierover afspraken gemaakt. Het aandeel hernieuwbare energie moet in 2030 gestegen zijn tot 80 procent. Om dit ambitieuze doel te bereiken, heeft de Nederlandse overheid besloten dat tegen 2030 zo’n 21 gigawatt (GW) windenergie van windparken op zee op het hoogspanningsnet moeten worden aangesloten. Dit is te vergelijken met driekwart van het huidige totale elektriciteitsverbruik in Nederland. Om deze energiedoelstellingen te halen, moet het net op zee versneld worden uitgebreid. En er moeten méér windparken op zee worden gebouwd dan eerder gedacht. Deze ´versnellingsopgave´ heeft te maken met een aantal zaken.

De huidige plannen bleken niet genoeg energie op te leveren om de Nederlandse doelstelling uit het Klimaatakkoord voor windenergie op zee in 2030 te halen. Er is nog een tekort van 0,7 GW.
De vraag naar duurzame elektriciteit is hoger dan verwacht, onder meer doordat industriële bedrijven steeds verder elektrificeren.
De Europese Unie heeft het CO₂-reductiedoel in april 2021 verhoogd van 40% naar 55%. In het coalitieakkoord zet het kabinet daarom in op extra wind op zee, met als doel: 60% emissiereductie in 2030.

De nieuw windenergiebieden IJmuiden Ver en Nederwiek spelen dus een belangrijke rol in het halen van de klimaatdoelstellingen.

Nieuwe aansluitingen

De windenergie die de nieuwe windparken opwekken, moet aan land worden gebracht. Dit ‘aanlanden’ is een taak van TenneT. TenneT zorgt voor de aanleg van een elektriciteitsnet op zee en voor de aansluiting van dat net op het hoogspanningsnet op het land. Om te bepalen waar de extra windenergie van zee het beste kan aanlanden, is onderzoek gedaan. Dit onderzoek heet Verkenning Aanlanding Wind Op Zee (VAWOZ). Inmiddels is voor de eerste periode (tot en met 2030) vastgesteld welke aansluitlocaties kansrijk zijn voor de aanlanding van extra elektriciteit uit windenergie. De ruimtelijke procedures die nodig zijn om de windenergie met stroomkabels vanuit de aangewezen windenergiegebieden (waaronder Nederwiek 1) aan land te brengen zijn ook gestart.

Net op zee IJmuiden Ver Alpha en Net op zee Nederwiek 1 maken het uiteindelijk mogelijk om twee keer 2 gigawatt (2GW) aan duurzame energie naar land te transporteren.